Trong các mẫu nhà ống, nhà phố, các biệt thự thì thiết kế cầu thang là yếu tố không thể thiếu và rất quan trọng, nó có vai trò liên kết các tầng trong nhà, phụ thuộc vào chiều cao tầng để xây dựng, vậy cách tính số bậc cầu thang theo chiều cao tầng như thế nào để đảm bảo phù hợp và đúng kỹ thuật ?
Mặc dù theo quan niệm dân gian từ xưa, bậc cầu thang nên được tính theo “Sinh – Lão – Bệnh – Tử”, tuy nhiên, chúng ta nên có cách tính hài hòa cả 2 yếu tố khoa học và phong thủy. Bên cạnh đó nếu tìm hiểu kỹ thì chúng ta sẽ biết rằng cách tính số bậc cầu thang theo chiều cao tầng cũng gắn liền và không thể tách rời với số tầng được tính theo phong thủy bằng những cách rất đơn giản.
Người phương Đông rất quan trọng phong thủy và quan niệm “Sinh – Lão – Bệnh – Tử” nên khi tính bậc cầu thang chúng ta căn cứ đầu tiên vào số bậc tốt theo phong thủy rồi liên hệ đến chiều cao tầng.
Tại sao phải tính số bậc cầu thang theo chiều cao tầng ?
Những ngôi nhà cao tầng đều có kích thước, diện tích khác nhau, trong đó có chiều cao tầng, để ngôi nhà cân đối phù hợp với diện tích, chúng ta cần tính chiều cao tầng theo kiến trúc ngôi nhà cho phù hợp. Bên cạnh đó, trong một ngôi nhà cao trên 2 tầng thì có thể chiều cao của các tầng cũng khác nhau. Nên đối với những ngôi nhà có chiều cao tầng khách nhau phải tính toán số bậc cầu thang khác nhau.
Nếu không tính số bậc cầu thang theo chiều cao tầng thì khi thi công sẽ rất khó khăn, đồng thời giữa các bậc sẽ không đồng đều, xảy ra nhiều sai sót.
Nếu số bậc phạm vào phong thủy thì gia đình gặp nhiều tai ương, vận mệnh không tốt đẹp, nên phải tính toán gắn kết với yếu tố phong thủy nữa.
Tính số bậc cầu thang theo chiều cao tầng dựa trên yêu tố phong thủy
Đây là cách tính đơn giản nhất để tính được số cầu thang bậc đồng đều liên kết với yếu tố phong thủy và bên cạnh đó khi xây dựng cho nhà dân không có thiết kế, đội thợ cũng áp dụng cách này để tránh sự phức tạp.
Đối với nhà dân, chiều cao tầng thường từ 3m đến 3,6m để cân đối và hài hòa; phù hợp với kiến trúc ngôi nhà. Thiết kế cầu thang theo chiều cao tầng chính xác hơn thì bạn cần phải; đo chính xác chiều cao tầng để áp dụng vào công thức chia bậc cầu thang.
Với chiều cao phổ biến như trên; chúng ta thường lấy số bậc cầu thang là 21 hoặc 25 bậc; (tùy vào chiều cao tầng trong khoàng từ 3m đến 3,6m); theo sự tính toán của cách tính bậc cầu thang theo sinh lão bệnh tử; thì số bậc này là tốt nhất vì nó rời vào cung Sinh thể hiện cho sự phát tài phát lộc; và các chủ nhà hầu hết đều có yêu cầu như vậy.
Cách tính số bậc cầu thang theo phong thủy được tính theo công thức 4n+1; trong đó n là số lần chu kì lặp lại khi đếm bậc từ 1 đến 4; do đó chúng ta tính được số bậc phù hợp nhất là 21 hoặc 25.
Như vậy, gọi chiều cao tầng là h, ta có cách tính số bậc cầu thang theo chiều cao tầng như sau:
Chiều cao bậc cầu thang = h : 21 (hoặc h : 25). Trong các công trình kiến trúc; thiết kế cầu thang chiều cao của bậc thang trong nhà thường dùng là 140 – 200mm; tương ứng với độ dốc vào khoảng 20 – 45°. Độ cao tương đối hợp lý của bậc thang là 150 – 180mm với chiều rộng 240 + 300mm.
Như vậy, nếu kết quá số bậc sau khi chia vượt quá 15 – 18mm; một con số khá lớn thì tính toán lại số bậc thang theo phong thủy để rơi vào cung Sinh; ví dụ là 17 bậc hoặc cũng có thể rời vào chữ Lão; ví dụ 18 bậc rồi thực hiện phép tính lấy chiều cao tầng chia cho số bậc; để ra kích thước chiều cao bậc hợp lý nhất.
Nếu lấy số bậc trên 18 bậc thì cần phải thiết kế chiếu nghỉ.
Tính số bậc cầu thang theo chiều cao tầng; và tiêu chuẩn chiều cao bậc cầu thang trong thiết kế cầu thang
Chúng ta có công thức : Số bậc cầu thang = Chiều cao tầng : chiều cao bậc thang
Như đã nói ở trên kích thước bậc cầu thang phù hợp nhất là từ 15cm – 18cm (0,15 – 0,18m); nên chúng ta có thể lấy luôn chiều cao này để áp vào công thức trên. Tuy nhiên, khi làm tròn kết quả; số bậc cầu thang nên lấy phù hợp với phong thủy để mang lại vượng khí cho gia đình.
Số bậc cầu thang theo chiều cao tầng; cũng có thể dựa vào công thức tính độ dốc của cầu thang. Độ dốc của cầu thang quyết định bởi tỷ lệ chiều cao và chiều rộng của bậc thang. Chiều cao và chiều rộng của bậc thang có quan hệ mật thiết với khoảng rộng bước đi. Quan hệ giữa chiều cao và chiều rộng của bậc thang được lấy như sau:
2h + b = 60cm.
Trong đó:
- h – chiều cao bậc thang;
- b – chiều rộng bậc thang.
Bậc cầu thang cao bao nhiêu là vừa ? Trong các công trình kiến trúc; chiều cao của bậc thang trong nhà thường dùng là 14 – 20cm; tương ứng với độ dốc vào khoảng 20 – 45°. Độ cao tương đối hợp lý của bậc thang là 15 – 18cm với chiều rộng 24 + 30cm.
Cầu thang bộ trong nhà ở có người đi lại không nhiều nói chung; có thể làm dốc một chút nhưng b/h = 170/260mm; độ dốc bằng 33° cũng có khi đạt tới h/b = 175/250mm, độ dốc bằng 35°; trong tình hình đặc biệt thậm chí độ dốc có thể là 45° – h/b = 200/200mm. Khi suy ra h; chúng ta áp dụng vào cách tính số bậc cầu thang theo chiều cao tầng một cách dễ dàng.
Chúng ta có thể dựa vào công thức mối tương quan trên để tính được h; từ đó suy ra số bậc cầu thang và sử dụng công thức trên để kiểm tra; sự hợp lý của kích thước bậc cầu thang.